Mikroplastikler bitkilerin fotosentezini engelliyor: Gıda krizi derinleşebilir

2022 yılında dünya genelinde yaklaşık 700 milyon insan açlıkla mücadele etti. Bilim insanları, mikroplastik kirliliğinin önümüzdeki 20 yıl içinde bu sayıyı 400 milyon kişi daha artırabileceği konusunda uyarıyor. Araştırmacılar, bu senaryoyu "küresel gıda güvenliği açısından alarm verici" olarak nitelendiriyor.

Araştırmaya katkıda bulunan bilim insanlarından biri olan Çin'deki Nanjing Üniversitesi'nden Prof. Huan Zhong, “İnsanlık, artan nüfusu beslemek için gıda üretimini artırmaya çalışıyor. Ancak plastik kirliliği bu çabaları tehdit ediyor” diyerek, plastik atıkların azaltılması için acil önlemler alınması gerektiğini vurguladı.

Mikroplastikler nasıl zarar veriyor?

Mikroplastikler, doğaya atılan plastik atıkların parçalanmasıyla oluşuyor ve topraktan denizlere kadar her yere yayılıyor. Bu kirlilik, bitkilerin fotosentez yapmasını engelleyerek büyümelerini olumsuz etkiliyor.

Araştırmalara göre mikroplastikler şu şekillerde zarar veriyor:

Toprak kalitesini bozarak bitkilerin besin almasını zorlaştırıyor.

Yaprakların yüzeyini kaplayarak güneş ışığını engelliyor.

Bitki hücrelerinde toksik maddelerin birikmesine yol açıyor.

Deniz ekosistemlerinde alglerin fotosentez kapasitesini düşürüyor.

Araştırmada, mikroplastiklerin kara bitkilerinde fotosentezi yüzde 12, deniz yosunlarında ise yüzde 7 oranında azalttığı belirlendi. Bu düşüş, küresel karbon döngüsünü de etkileyerek, okyanusların atmosferden CO2 çekme kapasitesini azaltabilir.

En fazla etkilenen bölgeler

Mikroplastik kirliliğinin küresel tarıma etkisi bölgesel olarak farklılık gösteriyor.

Araştırmaya göre:

Asya, en büyük kayıpları yaşayan bölge oldu. Pirinç, buğday ve mısır üretiminde yıllık 54 ila 177 milyon ton arasında bir düşüş yaşanabileceği tahmin ediliyor.

Avrupa'da özellikle buğday üretimi zarar görürken, ABD'de mısır üretimi büyük darbe alıyor.

Güney Amerika ve Afrika'da bu tahılların üretimi daha düşük seviyede olsa da, mikroplastik kirliliği konusunda daha az veri bulunuyor.

Okyanuslarda mikroplastik kirliliği nedeniyle yıllık 1 ila 24 milyon ton arasında balık ve deniz ürününün kaybedilebileceği belirtiliyor. Bu, on milyonlarca insan için temel protein kaynağının azalması anlamına geliyor.

Plastik kirliliğine karşı küresel mücadele

Araştırmacılar, mikroplastiklerin gıda üretimi üzerindeki etkilerini değerlendirmek için 157 çalışmadan elde edilen 3 binden fazla veriyi inceledi. Ayrıca, mikroplastik kirliliği ile gıda üretimi arasındaki ilişkiyi daha iyi anlamak için makine öğrenimi tabanlı bir model de kullanıldı. Sonuçlar, iki farklı yöntemin benzer tahminlerde bulunduğunu gösterdi.

Ancak bazı bilim insanları, modelde kullanılan verilerin daha fazla doğrulama gerektirdiğini ve mikroplastiklerin tarıma etkisinin daha ayrıntılı araştırılması gerektiğini belirtiyor. İngiltere Ulusal Oşinografi Merkezi’nden Prof. Richard Lampitt, “Bu analiz önemli ancak verilerin doğruluğu konusunda temkinli olunmalı. Mikroplastik kirliliğinin gıda arzı üzerindeki etkisi hakkında daha fazla araştırmaya ihtiyaç var” dedi.

Aralık ayında Birleşmiş Milletler çatısı altında plastik kirliliğini önlemeye yönelik bir küresel anlaşma sağlanamadı. Ancak görüşmelerin Ağustos ayında yeniden başlayacağı açıklandı. Araştırmacılar, mikroplastik kirliliğinin küresel gıda güvenliği üzerindeki etkilerine dikkat çekerek, yeni düzenlemelerin bu soruna da odaklanması gerektiğini belirtiyor.

Üniversite of Plymouth’dan Prof. Richard Thompson, “Yeni çalışma, mikroplastiklerin gıda üretimi üzerindeki etkisini anlamamız açısından önemli bir adım. Mevcut tahminler zamanla revize edilebilir, ancak plastik kirliliğiyle mücadele etmek için daha fazla beklememeliyiz” dedi.